Ο Αμπντουλάχ Γκιουλ φαίνεται σαν ένας περίεργος υποψήφιος για τη δουλειά, της σωτηρίας της δημοκρατίας ,της Τουρκίας. Εξάλλου, ίδρυσε το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) μαζί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και υπηρέτησε ως πρόεδρος της Τουρκίας ενώ ο πρώην σύμμαχος του, ήταν πρωθυπουργός.

Ωστόσο, η δημοσκόπηση μεταξύ του Γκιουλ και του Ερντογάν έχει δημιουργήσει ελπίδες στους δημοκράτες της Τουρκίας ότι ο πρώην πρόεδρος θα μπορούσε να συμμετάσχει στην αντιπολίτευση και να τρέξει εναντίον του παλιού φίλου του στις επόμενες εκλογές.

Ο Γκιούλ εξέφρασε πριν από λίγο καιρό την έντονη ανησυχία του για τις πολιτικές της κυβέρνησης, αλλά μόνο όταν καταδίκασε ένα προεδρικό διάταγμα του 2017, την περασμένη εβδομάδα, ο Ερντογάν άρχισε να πυροβολεί.

Το αμφισβητούμενο διάταγμα παρέχει ασυλία στους πολίτες που προσπάθησαν να σταματήσουν το απόπειρα πραξικοπημάτων τον Ιούλιο του 2016 και τις «τρομοκρατικές ενέργειες» που ακολούθησαν. Ο νομικός ορισμός της τρομοκρατίας στην Τουρκία είναι ευρύς και οι αντίπαλοι προειδοποίησαν ότι το διάταγμα ενθαρρύνει την επαγρύπνηση και τη βία.

Ο Γκιούλ κάλεσε το διάταγμα «ανησυχητικό» σε ένα προσεκτικά διατυπωμένο τιτίβισμα, επικρίνοντας την αόριστη γλώσσα του.

Μιλώντας σε αγώνα στη βόρεια Τουρκία λίγες μέρες αργότερα, ο Ερντογάν απάντησε. «Ντροπή σε σας», είπε, απευθυνόμενος στον Γκιουλ. «Δεν μοιραστήκαμε μια αιτία;

Ο Γκιούλ αρνήθηκε να υποχωρήσει. «Ως κάποιος που πιστεύει στην ελευθερία σκέψης και έκφρασης, οι οποίες αποτελούν θεμελιώδεις αρχές του κόμματός μας, θα συνεχίσω να εκφράζω την άποψή μου σε καταστάσεις που κρίνω αναγκαίες», ανέφερε το γραφείο του Γκιούλ σε σημείωμα που υπέγραψε ο πρώην πρόεδρος στις 30 Δεκεμβρίου.

Από τότε, η σύγκρουση των προέδρων έχει γίνει η συζήτηση της χώρας – και το ζήτημα του κατά πόσον ο Γκιούλ θα επιδιώξει το αξίωμα του Προέδρου στις εκλογές του επόμενου έτους, κυριαρχεί στις πολιτικές εκπομπές και στις στήλες εφημερίδων.

Οι δημοκράτες της Τουρκίας λένε ότι το 2019 είναι η τελευταία ευκαιρία. Είναι η χρονιά που θα τεθούν σε ισχύ οι συνταγματικές αλλαγές που έγιναν στο δημοψήφισμα του περασμένου έτους, μετατρέποντας την κοινοβουλευτική δημοκρατία της Τουρκίας σε προεδρικό σύστημα – συνταγή για την κυριαρχία ενός ανθρώπου, λέει η αντιπολίτευση.

Αλλά για να γίνει ο πανίσχυρος πρόεδρος της Τουρκίας, ο Ερντογάν θα πρέπει ακόμα να κερδίσει τις δύο κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές το φθινόπωρο του 2019.

Πολλοί από τους αντιπάλους του Ερντογάν βλέπουν τον Γκιούλ ως ιδανικό αμφισβητία, δεδομένης της ευρείας στηριξής του. Σε αντίθεση με τους σημερινούς ηγέτες της αντιπολίτευσης της Τουρκίας, ο πρώην πρόεδρος θα ήταν σε θέση να υποστηρίξει τις δύσκαμπτες ιδεολογικές και πολιτιστικές διαιρέσεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων.

«Εάν αποφασίσει να τρέξει, έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Ερντογάν», δήλωσε ο Γκονούλ Τολ, διευθυντής τουρκικών σπουδών στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής στην Ουάσιγκτον.

«Οι Κούρδοι μπορούν να τον ψηφίσουν, οι φιλελεύθεροι μπορούν να τον ψηφίσουν, οι Τούρκοι εθνικιστές μπορούν να τον ψηφίσουν», πρόσθεσε. «Και σίγουρα οι άνθρωποι μέσα στο AKP που έχουν ανησυχήσει για το τι έχει κάνει ο Ερντογάν – θα το ψήφιζαν».

Τα σχόλια του Γκιούλ – και η ιδέα ότι θα μπορούσε να τρέξει το 2019 – δημιούργησαν αναστάτωση, με αξιωματούχους του ΑΚΡ να κατακρίνουν δημοσίως τον πρώην πρόεδρο τους. Ο Αμπντουλκατιρ Σελβί, ένας επιφανής συντάκτης της Hürriyet, έγραψε: «Ο Ερντογάν κήρυξε πόλεμο στον Γκιούλ».

Οι επικριτές του Γκιούλ, απέρριψαν την ιδέα ότι θα μπορούσε να γίνει ο σωτήρας της τουρκικής δημοκρατίας ως παράλογη. Σημειώνουν ότι πέρα ​​από τη συνεχή αλλά απαλή κριτική, ο Γκιούλ δεν έκανε τίποτα για να αντιμετωπίσει τον αυταρχισμό του Ερντογάν, μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της θητείας του ως προέδρου, από το 2007 έως το 2014.

Ο Αμπντουλατίφ Σενέρ, συνιδρυτής του ΑΚΡ που τώρα χωρίστηκε με το κόμμα, γελοιοποίησε τον Γκιούλ για την επιφυλακτική του γλώσσα την περασμένη εβδομάδα, καλώντας τα σχόλιά του σχετικά με το διάταγμα μια «μικρή, ντροπαλή, δειλή έκφραση κριτικής» σε συνέντευξή του στην αριστερή εφημερίδα Evrensel . Ο Γκιούλ, είπε ο Σονέρ, δεν ήταν «εναλλακτική λύση» για τον Ερντογάν.

Πολλοί από εκείνους που τον θεωρούν κατάλληλο υποψήφιο, αμφιβάλλουν ότι ο Γκιούλ είναι αρκετά γενναίος για να αμφισβητήσει ανοιχτά τον Ερντογάν.

«Είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει κανένα κίνδυνο,» είπε ο Τολ. «Για να αποφασίσει να τρέξει, θα έπρεπε να ξέρει ότι είναι αλεξίσφαιρος … Μίλησα με μερικούς ανθρώπους που είναι προσωπικά πολύ κοντά σε αυτόν , και που λένε ότι περιμένει την κατάλληλη στιγμή. Αλλά τον αισθάνονται πολύ επιφυλακτικό».

Το γραφείο του Γκιούλ δεν απάντησε σε αιτήσεις για συνέντευξη.

Ο Σουάτ Κινικλίογλου, μέλος του Ινστιτούτου για την Ασφάλεια και την Αναπτυξιακή Πολιτική, ο οποίος υπηρέτησε ως βουλευτής του ΑΚΡ μέχρι το 2011, δήλωσε ότι πιστεύει ότι τα πρόσφατα σχόλια του Γκιούλ υποδηλώνουν ότι ο πρώην πρόεδρος δεν είναι «άνετος με την κατάσταση» και αναγκαστικά τρέχει για το γραφείο.

«Είμαι πιο διατεθειμένος να πιστεύω ότι βλέπει τον εαυτό του ως άνθρωπο που έχει μια ουσιαστική παρουσία στην τουρκική πολιτική και ότι αισθάνεται ότι έχει το δικαίωμα να σχολιάζει ζητήματα εθνικής σημασίας», δήλωσε.

Το εάν ο Γκιούλ θα αμφισβητήσει τον Ερντογάν και αν θα έχει την ευκαιρία να κερδίσει είναι, εν πάση περιπτώσει, δευτερεύουσες υποθέσεις για τον Κινικλίογλου. Το κύριο μέλημά του είναι, αν η επιλογή για το 2019 θα έχει σημασία – δεδομένης της σοβαρής επιδείνωσης των ελευθεριών και της δημοκρατίας στην Τουρκία.

«Δεν υπάρχουν πλέον κανονικές πολιτικές ή εκλογικές συνθήκες για να μιλήσουμε στην Τουρκία», είπε. «Δεν πιστεύω ότι είναι πλέον δυνατές οι ελεύθερες και δίκαιες εκλογές στην Τουρκία και, ως εκ τούτου, θα βρεθεί η συζήτηση για τις εκλογές του 2019, κάπως αποστειρωμένη».