Η ευρωπαϊκή υπηρεσία φύλαξης συνόρων Frontex εκτιμά ότι η συμφωνία της ΕΕ για το προσφυγικό με την Τουρκία δύσκολα μπορεί να πλέον να τηρηθεί λόγω των εκκαθαρίσεων στη χώρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. To συμπέρασμα αυτό καταγράφεται σε απόρρητη έκθεση της υπηρεσίας, την οποία δίνει στη δημοσιότητα η γερμανική Welt. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, λόγω των εκκαθαρίσεων στον κρατικό μηχανισμό της Τουρκίας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα οι τουρκικές αρχές ασφαλείας και η ακτοφυλακή έχουν αποδυναμωθεί σε «πολύ μεγάλο βαθμό». Η Frontex προειδοποιεί για την πιθανότητα η Τουρκία να μην είναι πλέον σε θέση να συγκρατήσει πρόσφυγες που θέλουν να φύγουν για την Ελλάδα. Η απόρρητη έκθεση της Frontex, που αναλύει τις φετινές προκλήσεις στο προσφυγικό, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση στην Τουρκία «προκαλεί ερωτήματα σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα της συμφωνίας» της ΕΕ με την Άγκυρα.
Το δημοψήφισμα και το «σχίσμα» με την Ευρώπη
Τα ερωτήματα αυτά θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να προστεθούν σε εκείνα που αφορούν την έκβαση του επερχόμενου δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση στη χώρα που έχει ως στόχο να δώσει υπερεξουσίες στον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές και δεξαμενές σκέψης, εάν στις κάλπες επικρατήσει το «Ναι» τότε η πορεία απομάκρυνσης της Άγκυρας από την ΕΕ μοιάζει λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη, καθώς οι αλλαγές που θα φέρει το νέο σύνταγμα προς το αυταρχικότερον, κάνοντας ουσιαστικά τον Ερντογάν έναν «σύγχρονο σουλτάνο» θα διακόψουν αυτόχρημα την ενταξιακή πορεία της γείτονος. Μια ενταξιακή πορεία, που παρά τα πενιχρά της αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια, διατηρούσε ένα σημείο αναφοράς προς τη Δύση για την Τουρκία. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι στη βάση αυτού ακριβώς του σημείου αναφοράς υπεγράφη και η συμφωνία για τη συγκράτηση των προσφυγικών ροών από την Τουρκία προς την ΕΕ. Στην περίπτωση, λοιπόν, που ο Ερντογάν κερδίσει το στοίχημα του δημοψηφίσματος, ουδείς μπορεί να προβλέψει τις συνέπειες που αυτό θα έχει όχι μόνο για τις σχέσεις με την Ευρώπη γενικότερα, αλλά και για τη συμφωνία που αφορά το προσφυγικό ειδικότερα, κάτι που φαίνεται πως προκαλεί πονοκεφάλους στην Αθήνα.
Η ταυτοποίηση, η ασφάλεια και ο κίνδυνος της τρομοκρατίας
Σημειώνεται ακόμη πως η ανάλυση της Frontex ασχολείται και με το ζήτημα της ταυτοποίησης προσφύγων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Όπως διαπιστώνεται, όντως οι περισσότεροι από αυτούς καταγράφονται στα Hot Spot της Ελλάδας και της Ιταλίας. Παρ’ όλα αυτά παραμένει μια «σημαντική πρόκληση η ακριβής ταυτοποίηση μεγάλου αριθμού μεταναστών που δεν διαθέτουν δελτία ταυτότητας». Χωρίς όμως μια ικανοποιητική ταυτοποίηση οι μετακινήσεις αυτών των ατόμων εντός της ΕΕ θα έχουν σημαντικές συνέπειες για την ασφάλεια. Η Frontex προειδοποιεί επίσης ότι εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος μαζί με τους πρόσφυγες να έρχονται και τρομοκράτες στην Ευρώπη. Όπως εκτιμάται στην ανάλυση, λόγω των στρατιωτικών ηττών του «Ισλαμικού Κράτους» ευρωπαίοι μαχητές της τρομοκρατικής οργάνωσης επιδιώκουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Για αυτόν το λόγο, καταλήγει η έκθεση, «ο ρόλος των συνοριακών αρχών αναφορικά με τον έλεγχο των μετακινήσεών τους θα είναι όλο και πιο σημαντικός».
