Το σχέδιο Ανάν που απορρίφθηκε από την συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων στο Δημοψήφισμα του 2004 επανέρχεται ως νέο σχέδιο λύσης του κυπριακού με την μορφή των συγκλήσεων που έχουν προκύψει από τις μέχρι τώρα συνομιλίες των Αναστασιάδη-Ακιντζί. Τα στοιχεία των συμφωνηθέντων είδαν το ως της δημοσιότητας από τον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ Μαρίνο Σιζόπουλο. ΟΙ αποκαλύψεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη  που ήθελε η όλη διαπραγμάτευση να μένει εντός των τειχών του Προεδρικού.

Παρακάτω παρατίθεται η συγκριτική μελέτη του σχεδίου Ανάν και των συγκλήσεων απ όπου μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα από τον κάθε πολίτη.

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΝΟΙΩΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΝ

ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ – ΑΚΙΝΤΖΙ

 

Σχέδιο Ανάν[1] Συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ,

Αναστασιάδη-Έρογλου/Ακιντζί

1.     Συνεταιρισμός
Θεμελιώδης Συμφωνία, Κύρια Αρθρα IV (σελ. 3)

«Έχοντας αποφασίσει να ανανεώσουμε το συνεταιρισμό μας σε αυτή τη βάση και αποφασισμένοι ότι αυτός ο νέος διζωνικός συνεταιρισμός».

 

Κοινό Ανακοινωθέν Χριστόφια – Ταλάτ 23.5.2008:

«Επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για μια διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αυτός ο συνεταιρισμός θα έχει μια Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση».

 

2.     Κατάλοιπο εξουσίας
Άρθρο 2/1/γ: (σελ. 4) και 15/1 (σελ. 14):

«Οι συνιστώσες πολιτείες ασκούν κυριαρχικά όλες τις εξουσίες τις οποίες το σύνταγμα δεν εκχωρεί στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση».

 

Κοινό Ανακοινωθέν Αναστασιάδη – Έρογλου, 11.2.2014:

«Το Ομοσπονδιακό σύνταγμα θα προνοεί επίσης ότι το κατάλοιπο εξουσίας θα ασκείται από τις συνιστώσες πολιτείες. Οι συνιστώσες πολιτείες θα ασκούν πλήρως και οριστικά όλες τις εξουσίες τους, χωρίς παρεμβάσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση».

3.     Αρμοδιότητες συνιστωσών πολιτειών
Άρθρο 2/2: (σελ. 4):

«Οι συνιστώσες πολιτείες δύνανται να έχουν εμπορικές και πολιτιστικές σχέσεις με τον έξω κόσμο».

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: «Τα δύο συνιστώντα κρατίδια θα έχουν τη δυνατότητα να συνάπτουν συμφωνίες με κράτη με τα οποία η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί διπλωματικές σχέσεις για πολιτιστικά, εκπαιδευτικά, θρησκευτικά και εμπορικά θέματα».
4.     Ιθαγένεια
Άρθρα 3/2 (σελ. 4) και 12/2 (σελ. 12):

«Όλοι οι πολίτες θα απολαμβάνουν επίσης την εσωτερική ιδιότητα του πολίτη της συνιστώσας πολιτείας».

Κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη – Έρογλου 11.2.2014:

«Όλοι οι πολίτες της ενωμένης Κύπρου θα είναι ταυτόχρονα πολίτες είτε της ελληνοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας είτε της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας».

5.     Θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες
Άρθρο 11/3 (σελ. 12):

«Θα υπάρχει ελευθερία διακίνησης και ελευθερία διαμονής σε όλη την Κύπρο»*.

 

(*Σημ.: Δηλαδή μόνο δύο από τις τέσσερις βασικές ελευθερίες θα ικανοποιούνταν).

Όπως προκύπτει από τη συνολική ανάγνωση των πρακτικών του Εθνικού Συμβουλίου αλλά και από τις νέες συγκλίσεις για τις οποίες έκανε λόγο ο Τ/κ ηγέτης (βλ. δηλώσεις Σιζόπουλου

ΚΥΠΕ – Οντούλ Ασίκ – ΛΕΥΚΩΣΙΑ 11/3/2016, 18:39): Μόνο  το δικαίωμα διακίνησης και διαμονής κατοχυρώνεται. Το εκλογικό δικαίωμα και το δικαίωμα της περιουσίας στον τόπο μόνιμης διαμονής θα ασκείται υπό προϋποθέσεις ανάλογες με τις ιδιότητες πολιτών:

  1. Ένας αριθμός Ε/Κ που θα έχει το δικαίωμα της επιστροφής, εάν το επιθυμεί, να γίνει πολίτης της Τ/Κ πολιτείας  ή Τ/Κ που θα είναι της Ε/Κ πολιτείας θα μπορεί να ψηφίζει και για Βουλή και να ψηφίζεται για τη Βουλή.
  2. Εκείνοι που θα είναι μόνιμοι κάτοικοι, που δεν θα επιλέγουν να γίνουν πολίτες, θα μπορούν να ψηφίζουν σε όλες τις τοπικές εκλογές και ευρωεκλογές.
  3. Κάποιοι άλλοι που δεν θα επιλέγουν ούτε το ένα, ούτε το άλλο να ζουν ελεύθερα στην άλλη περιοχή, θα θεωρούνται ετεροδημότες με την έννοια ότι δεν θα έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν σε κάποιες των εκλογών.
6.     Νομοθετικά όργανα
Άρθρο 5/1/α (σελ. 5) και 22 (σελ. 16):

«Κάθε Νομοθετικό Σώμα θα απαρτίζεται από 48 μέλη. Η Γερουσία θα απαρτίζεται από ίσο αριθμό Ε/Κ και Τ/Κ. Η Βουλή των Αντιπροσώπων θα απαρτίζεται κατ’ αναλογία προς τον αριθμό των προσώπων που έχουν εσωτερική ιδιότητα πολίτη έκαστης συνιστώσας πολιτείας, με την προϋπόθεση ότι κάθε συνιστώσα πολιτεία θα κατέχει τουλάχιστον το ¼ των εδρών».

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: Η Γερουσία θα αποτελείται από 40 Γερουσιαστές, 20 Ε/Κ και 20 Τ/Κ.

Η Βουλή των Αντιπροσώπων από 48 Βουλευτές 36 Ε/Κ και 12 Τ/Κ

 

7.     Ανώτατο δικαστήριο
Άρθρο 6/2 (σελ. 6) και 36/1 (σελ. 36):

«Το Ανώτατο Δικαστήριο θα απαρτίζεται από ίσο αριθμό Δικαστών από κάθε συνιστώσα πολιτεία και 3 μη Κύπριους δικαστές».

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: Το Ανώτατο Δικαστήριο θα απαρτίζεται από 4 Ε/Κ Δικαστές και 4 Τ/Κ. Για τα συνταγματικά θέματα θα ορίζεται με κλήρωση ένας (1) ξένος Δικαστής ο οποίος θα προεδρεύει και θα έχει τη νικώσα ψήφο σε περίπτωση ισοψηφίας.

 

8.     Περιουσιακό
Άρθρο 10/1/3 (σελ. 7-8):

«Οι απαιτήσεις των ιδιοκτητών οι οποίοι στερήθηκαν κατοχής […] θα λυθούν με συνολικό τρόπο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, το σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων των ιδιοκτητών που στερήθηκαν κατοχής και των σημερινών χρηστών και της αρχής της διζωνικότητας».

«Στις περιοχές που δεν υπόκεινται σε εδαφική αναπροσαρμογή, οι διευθετήσεις για την άσκηση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας με τη μορφή αποκατάστασης ή αποζημίωσης».

Επιπρόσθετα στις υποπαραγράφους του άρθρου 10/3 στις θεραπείες αναφέρονται και η ανταλλαγή, η μερική αποκατάσταση και η πώληση δικαιωμάτων.

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: Αναγνωρίζεται το δικαίωμα στο νόμιμο ιδιοκτήτη και το χρήστη αρκεί να είναι «υπήκοος του ψευδοκράτους» και να έχει στην κατοχή-του την περιουσία για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5 χρόνων από την ημέρα υπογραφής της συμφωνίας. Ανάμεσα στα κριτήρια τα οποία η Επιτροπή Περιουσίων θα λαμβάνει υπόψιν για να καθορίζει την προτεραιότητα επί της περιουσίας, θα περιλαμβάνονται η αξία του ακινήτου και ο συναισθηματικός παράγοντας.

Στις θεραπείες περιλαμβάνονται η αποκατάσταση, η μερική αποκατάσταση, η ανταλλαγή, η αποζημίωση και συνδυασμός των παραπάνω.

 

9.     Επιτροπή περιουσιακού
Άρθρο 10/4:

«Η Επιτροπή Περιουσιών θα απαρτίζεται από ίσο αριθμό από κάθε συνιστώσα πολιτεία καθώς και από ένα (1) μέλος μη κύπριο».

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: Η Επιτροπή Περιουσιών θα αποτελείται από 10 κλιμάκια. Το καθένα θα αποτελείται από 1 Ε/Κ, 1 Τ/Κ και ένα ξένο εμπειρογνώμονα ο οποίος θα προεδρεύει.

 

10.                        Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας
Άρθρο 30/1 (σελ.  19):

«Η ΕΔΥ που θα απαρτίζεται από άνδρες και γυναίκες προερχόμενους ισάριθμα από κάθε συνιστώσα πολιτεία».

 

Πρακτικά Εθνικού Συμβουλίου: Η ΕΔΥ θα αποτελείται από 3 Ε/Κ και 3 Τ/Κ. Ο πρόεδρος θα είναι εκ περιτροπής 4 χρόνια Ε/Κ, 2 χρόνια Τ/Κ και θα έχει νικώσα ψήφο.

 

 

 

[1] Οι σελίδες και η αρίθμηση των άρθρων προέρχεται από την ελληνική έκδοση του Σχεδίου Ανάν.